SYNDROM OPIEKUNA – ZESPÓŁ STRESU OPIEKUNA
Odnalezienie się w roli opiekuna nie jest proste. Niestety często ta nowa sytuacja generuje problemy. Najpoważniejszym z nich może być zespół stresu opiekuna – syndrom opiekuna.
Osoba przewlekle chora potrzebuje kosztownego leczenia, nieustannej opieki i wsparcia. Zarówno personel medyczny, jak i rodzina koncentrują się przede wszystkim na chorym. Zapomina się, że choroba przewlekła oddziaływuje bezpośrednio również na życie opiekunów chorego. Konieczność sprawowania długotrwałej opieki niesie ze sobą określone konsekwencje emocjonalne, społeczne i materialne. Doświadczenie pokazuje, że nawet jeśli na początku choroby dobrze funkcjonował system wsparcia w rodzinie, z czasem obowiązki spadają na jednego opiekuna. Zazwyczaj jest to współmałżonek chorego lub dorosłe dziecko.
Ciężar obowiązków, jakie musi udźwignąć opiekun prędzej czy później doprowadzi do określonych skutków psychofizycznych. Funkcjonowanie w przewlekłym stresie, który towarzyszy sprawowaniu opieki długoterminowej nad chorym, prowadzi do wyczerpania naturalnych rezerw energetycznych organizmu. Wagę problemu można zrozumieć tylko wówczas, gdy spróbujemy wyobrazić sobie codzienne funkcjonowanie opiekuna. W pewnym sensie staje się „więźniem” sytuacji związanej z chorobą podopiecznego. Jest zmuszony podporządkować swoje całe życie nowej roli. Dodatkowo musi się liczyć z tym, że chory też doświadcza różnych stanów emocjonalnych i może być przez to trudny we współpracy.
Opiekunowie często skarżą się na brak wdzięczności ze strony chorych. Paradoksalnie – poświęcając swój czas i swoje siły choremu, niejednokrotnie stają się ich największymi wrogami, ponieważ to oni nieustannie stawiają wymagania, czegoś zabraniają lub nakazują. Opisywana sytuacja może doprowadzić do wystąpienia objawów, które nazywane są zespołem opiekuna (lub zespołem stresu opiekuna CSS – Caregiver Stress Syndrome) lub syndromem opiekuna.
